alo+, Groningen

ALO+, genoemd naar de Academie voor Lichamelijke Opvoeding die hier voorheen was gehuisvest, ligt op de grens van Groningen en Drenthe, op de grens van zand en klei, op de grens van stad en landschap. Aan de noordzijde wordt de planlocatie afgezoomd door de Laan Corpus den Hoorn, een belangrijke invalsweg naar het centrum van Groningen. Aan de oostkant ligt de Van Swietenlaan met het Martini Ziekenhuis, aan de zuidkant sluit het plangebied aan op een kleinschalige woonwijk en aan de westkant liggen groene sportvelden – onderdeel van de stedelijke ecologische hoofdstructuur. Op deze 2.5 ha grote kavel komt een ambitieus stedelijk programma van 50.000 m2 in een landschappelijke context, met een stevige wand aan de stadszijde.

Het spanningsveld tussen het bestaande stedelijke gebied en landschappelijke kwaliteiten vraagt om een stevig en krachtig gebaar; om een plan dat op zichzelf staat én prikkelt tot verdere ontwikkeling van de directe omgeving. Dit heeft geleid tot het ontwerp van een stedelijk ensemble van drie blokken die samen een geheel vormen en op zichzelf een buurt zijn.

ALO+ is het ontwerp van een stedelijk ensemble van drie blokken die samen een geheel vormen en op zichzelf een buurt zijn.

Aan de Laan Corpus den Hoorn maakt ALO+ een sterk stedenbouwkundig gebaar. Het speelt mee in het morfologische spel van de overige hoogbouw van Groningen. De lichte hoekverdraaiing van de toren en de kromming van de weg zorgen voor diepte en perspectief. De ontmoeting tussen stad en land krijgt op verschillende manieren vorm. Aan de stadszijde kent het bouwblok een stevige, stedelijke verankering middels een wand, in tegenstelling tot de zachtere, trapsgewijze overgang naar het parklandschap aan de westzijde.

De uitstraling van het ensemble is stevig en robuust en tegelijkertijd open en transparant. De collectieve ruimten hebben een groene uitstraling en zijn vormgegeven als een soort kassen.

De kas in het Noordblok is de huiskamer van het plan door de toevoeging van extra programma, zoals wellness met fitness, zwembad en sauna, werkruimten en een bar. Het carrévormige Middenblok heeft een verborgen binnentuin met uitbundig groen op en langs de galerijen. De kas in dit blok bevat tropische planten die grijs water zuiveren en geschikt maken voor lokaal hergebruik. Het bassin in de kas functioneert als een waterbuffer die de piekbelasting op het riool vermindert. De kas in het Zuidblok huisvest een horecavoorziening en is gekoppeld aan de entree van de mobility hub. De kas staat tevens in verbinding met de collectieve moestuin aan de binnenzijde van het blok.

Het hoofdmateriaal voor de gevels is de voor Groningen karakteristieke rode bakstenen. Deze bakstenen zijn gerecycled en geven een nieuw leven aan materiaal dat is vrijgekomen bij de sloop van door aardbeving getroffen woningen en boerderijen in de omgeving. Hiermee wordt het nieuwe stuk stad verbonden met de ommelanden en als het ware verankerd in zijn context. De gevelindeling kent stevige, repeterende kaders aan de stadskant. De gevels van de zijstraten zijn opgebouwd uit verticale gemetselde penanten in een variërend ritme, die zorgen voor privacy, en aan de parkzijde zorgen gevels in een kleinere schaal met terrassen en grote gevelopeningen voor openheid naar het parklandschap.

Het plan voegt nieuwe groene verblijfsruimten toe, stimuleert interactie en ontmoeting, en biedt ruimte voor stadslandbouw en energieopwekking. Het ontwerp staat daarmee ten dienste van ‘gezond leven’

Het plan voegt nieuwe groene verblijfsruimten toe, stimuleert interactie en ontmoeting, en biedt ruimte voor stadslandbouw en energieopwekking. Het ontwerp staat daarmee ten dienste van ‘gezond leven’.

Door de duurzaamheidsmaatregelen te koppelen aan het ‘kassen’-thema, worden duurzaamheid en programma volledig met elkaar verweven. Ieder bouwblok heeft zijn eigen duurzaamheidsfocus, waarbij de fysieke verschijningsvorm – de kas –  de voorzieningen in architectonische zin samenbindt.

Projectdetails
  • Locatie
  • Groningen, Nederland
  • Opdrachtgever
  • PC Vastgoed + BPD
  • Ontwerp
  • 2020
  • Oppervlak
  • 53.000 m2
  • Programma
  • Mixed-use
  • Opdracht
  • Prijsvraag
  • Team
  • Patrick Meijers, Jeroen Schipper, Elena Staskute, Paul Kierkels, Kapilan Chandranesan, Athanasia Kalaitzidou, Anna Kolasa, Rutger Schoenmaker, Dirk Hovens
  • Samenwerking
  • VdpArchitecten, Karres+Brands
  • Adviseurs
  • Urban Metabolic Research & Design, BAZ
  • Visuals
  • WAX, Orange Architects