innovation

BIM

Orange Architects heeft in de afgelopen jaren ruime ervaring opgedaan met BIM. Door BIM wordt ons werk efficiënter, gaat het sneller en maken we minder fouten. Ook is ons werk leuker geworden: we modelleren vanaf de eerste schets tot de laatste steen een project. Een project is daardoor op elk gewenst moment inzichtelijk te maken voor de opdrachtgever, adviseurs en aannemer. Hierdoor kunnen besluiten vaak eerder en in ieder geval weloverwogen genomen worden op basis van de beschikbare informatie. BIM is een uitstekend middel om met elkaar kwaliteit te waarborgen. Wij ervaren daarom in vele opzichte het belang van BIM.

SMART TOOL

Driedimensionaal denken zit in onze genen. Voor ons is het gewoonte om elk project vanaf de eerste schets in een 3D model te ontwerpen en uit te werken. Het bouwkundige 3D model is veel meer dan alleen een digitaal model als representatie van het ontwerp, waarin de ontwerpuitgangspunten zijn gemodelleerd. Wij gebruiken het als ontwerptool en communicatiemiddel. Zo worden alle ruimtelijke studies, materialisatie opties en bouwkundige informatie in 3D uitgewerkt. Complexe informatie kan zo eenvoudig met de opdrachtgever en het ontwerpteam gecommuniceerd worden. Daarnaast kunnen externe modellen van adviseurs, zoals het constructie en installatiemodel, gekoppeld worden om de informatie te synchroniseren. Door deze 3D informatie in een vroeg stadium gezamenlijk te delen kan er efficiënter gewerkt worden en komen we samen tot betere oplossingen. Wij maken daarbij gebruik van verschillende tools.

OPEN PROTOCOL

In de basis werken wij het bouwkundige model uit conform BIM basis ILS. Indien wenselijk kunnen aanvullende afspraken, bijvoorbeeld het BIM protocol van de aannemer, als uitgangspunt worden toegevoegd. Tijdens de verschillende ontwerpfases laden we de externe modellen van adviseurs, zoals het constructieve en het installatiemodel, in om de verschillende disciplines op elkaar af te stemmen. Orange Architects heeft ervaring met diverse softwareprogramma’s, zoals Solibri en BIMcollab, voor de uitwisseling en coördinatie van IFC-modellen. Wij zijn thuis in het controleren van IFC-modellen en communiceren met behulp van BCF-bestanden. In samenspraak met de opdrachtgever, aannemer en andere betrokken partijen kunnen wij door middel van open standaarden met elk gewenst programma uit de voeten.

ORANGE WORKFLOW

Als architect vertalen wij een aansprekend concept naar een haalbaar plan. Met een brede portefeuille en een gemengd team kunnen wij onze kennis en ervaring als bureau gedurende het hele proces tot aan de uiteindelijke realisatie inzetten. Wij zijn allemaal ontwerpers met bouwkundig inzicht en hebben uitgebreide ervaring met een volledig BIM-georganiseerd productieproces. Als architectenbureau lopen wij daarin voorop. En daar zijn wij trots op. Wij vinden dat BIM helpt om meer vat te krijgen op elke ontwerpopgave, wat de omvang, het programma of locatie ook is, juist door samen te werken.

3D MODEL

Bij de start van een project is Orange Architects vaak degene die als eerst aan de slag gaat met een 3D model. We beginnen met de volumes aan de hand van het Programma van Eisen. Er worden structuurstudies gedaan en meerdere varianten kunnen de revue passeren. Vervolgens worden alle bouwkundige en architectonische onderdelen ontworpen en gemodelleerd. Het modelleren is onderdeel van het ontwerpproces én de uitwerking. De constructie van het gebouw is tevens onderdeel van ons model, zolang er nog geen 3D model is van de constructeur. De indeling van elk woningtype wordt in 3D verder uitgewerkt met de posities van verschillende ruimtes en een reservering voor de technische installaties. Op het moment dat constructeur en installatie adviseur hun model opgezet hebben, laden wij deze in ons model en komen we tot één samengesteld 3D model.

SOFTWARE

Met de transitie van 2D tekenprogramma naar een 3D modelleerproces, ruim 5 jaar geleden, hebben wij gekozen voor de ontwerpsoftware ARCHICAD. Vanaf de start van een project en in alle vervolgfasen wordt dit programma door ons ingezet voor het ontwerpen en uitwerken van projecten. Het geeft ons als architect een tool die zowel intuïtief als technisch ingezet kan worden. Onze basis is altijd het ARCHICAD model en daarmee kunnen wij eenvoudig gebruik van diverse ondersteunende programma’s. Voor de uitwisseling en coördinatie van IFC modellen gebruiken wij voornamelijk Solibri en BIMcollab. De meeste visualisaties maken wij intern. Daarbij maken wij gebruik van de programma’s Lumion (stills en panorama’s) en Enscape (VR). Tijdens het ontwerpproces wordt voor studies gebruik gemaakt van onze eigen 3D printer. Het is verrijkend dat al deze tools gebruikt kunnen worden op basis van het ARCHICAD model.

ARCHICAD

In ARCHICAD zetten wij het 3D model op. Alle informatie is gekoppeld aan het 3D model, zoals overzichtstekeningen, fragmenten, principedetails, interieurs, hoeveelheden, meet- en materiaalstaten. Hierdoor is de kans op verschillen uitgesloten. Het is eenvoudig schakelen tussen 2D en 3D in het programma en tevens vanuit de verschillende exports. Wij merken dat de combinatie van 3D én 2D nog steeds erg wenselijk is om onderdelen te bestuderen of te controleren. Afhankelijk van de fase wordt de mate van informatie en het detailniveau bepaald. Tijdens elk moment gedurende het ontwerpproces kunnen we een IFC model exporteren voor de adviseurs, opdrachtgever en aannemer.

Het 3D model is de basis voor onze projecten

Voor het project Floating Gardens hebben wij de bouwkundige uitwerking verzorgd tot en met de omgevingsvergunning Ook in deze fase beschikt het 3D-model over een bulk aan informatie en is het detailniveau hoog. Naast de grotere onderdelen zijn ook de kleinste details meegenomen in het 3D-model. Zo is het 2D-tekenwerk van bijvoorbeeld een principedetail slechts met toelichtende teksten en specifieke maatvoering aangevuld. Alle principes zijn ook volledig in het 3D-model verwerkt.

AMBITIE

Orange Architect ambieert het om nauw betrokken te zijn bij een BIM traject in alle fases van een project met alle disciplines. Onze ervaring leert dat een BIM traject verschillende verwachtingen met zich meebrengt. In de afgelopen jaren hebben wij gemerkt dat er vele vormen mogelijk zijn. Dit is onder andere afhankelijk van de ambitie van de opdrachtgever en de betrokken partijen, hun kennis en softwaremogelijkheden voor uitwisseling. Daarom willen we van tevoren duidelijke afspraken maken over de uitgangspunten per fase, het uitwisselen van IFC modellen, de coördinatie en het issuemanagement. Zo kunnen we – als ontwerp- en of bouwteam – meer helderheid bieden richting de opdrachtgever.

BIMBASIS ILS

De BIM Basis ILS is één van de meest gedragen BIM-standaarden in Nederland. Samenwerken gaat beter als de informatie uitwisselbaar, gestructureerd, eenduidig, correct, volledig en herbruikbaar is. BIM basis ILS biedt houvast en geeft tips voor het gestructureerd en eenduidiguitwisselen van informatie in de bouw. Daarom is Orange Architects aangesloten als partner bij de BIM basis ILS, waarvan inmiddels een versie 2 gelanceerd is. Deze tweede versie bouwt verder op de eerder gelegde basis en is aangevuld met feedback en inzichten uit het werkveld.

OPEN BIM

Open BIM staat voor het software onafhankelijk uitwisselen tussen partijen en disciplines. Het kenmerkt zich door open en transparant te zijn in de beschikbaarheid van documentatie zonder belemmering in uitwisselbaarheid. Vanuit het programma ARCHICAD, waar wij mee werken, kunnen IFC modellen geëxporteerd en geïmporteerd worden. Op die manier kunnen meerdere partijen met verschillende software werken en toch samenwerken aan één digitaal 3D model. Wij willen opdrachtgevers bevorderen om BIM te verankeren in het proces en de wijze waarop de informatie wordt aangeleverd. Zo kunnen we met elkaar zorg dragen voor een optimaal BIM traject.

Alle 2D informatie is gekoppeld aan het 3D model

Bij het ZOHO-project wordt de bouwkundige uitwerking tijdens de Definitief Ontwerp-fase overgedragen aan een extern bureau. Het is daarom voor ons als architect nog meer van belang om in een vroeg stadium de ontwerpuitgangspunten helder in beeld te brengen die voor de verdere uitwerking van belang zijn. Als gevolg daarvan verschuift een deel van het detailuitwerking naar de Voorlopig Ontwerp-fase, waardoor het detailniveau in het BIM-model toeneemt. De combinatie van de complexe opgave samen met de hoge ambities maakt het noodzakelijk om teambreed, met ontwerpers en adviseurs, vanaf het beginstadium te werken in een gezamenlijk 3D-model. Op deze manier komt elk aspect op tafel en blijft er geen onderwerp onderbelicht. Alles wordt onder de loep genomen, zodat op een duidelijk moment in de Definitief Ontwerp-fase alle ontwerpuitgangspunten en principes van de verschillende onderdelen inzichtelijk gemaakt zijn. Het resultaat is een door ons compleet verzorgt IFC-model (inclusief constructie en ruimte reserveringen voor installaties) met de daarbij behorende 2D tekeningen dat als totale set gebruikt kan worden voor verdere uitwerking.

Snel schakelen tussen gevelfragment en principedetail

De metselwerkgevel van het project The Bow is een waar huzarenstukje. De verschillende metselwerklagen zijn afwisselend in verschillende kleuren gevelsteen uitgevoerd Sommige lagen zijn daarnaast terugliggend gemetseld en de gevel wordt lichter in kleur van beneden naar boven. De gradiënt, verlopend van donkerbruin naar beige, is vertaald in verschillende metselwerkkleuren in het BIM-model. Al deze informatie is in een vroeg stadium in het ARCHICAD-model verwerkt, zodat door middel van visualisaties het effect hiervan bestudeerd en aan de opdrachtgever gepresenteerd en uitgelegd kon worden. In de Technisch Ontwerp-fase zijn alle materialen gelabeld. De verschillende metselwerklagen hebben een laagnummer gekregen, evenals een kleurcode en de exacte positie van het metselwerk ten opzichte van een referentievlak. Door vroegtijdig afspraken te maken over een (projectspecifiek) BIM-protocol, zijn de verwachtingen voor alle partijen duidelijk en kan kennis en ervaring gedeeld worden om zo met elkaar tot het beste resultaat te komen.

INTEGRALE SAMENWERKING

Wij geloven in de kracht van een integrale samenwerking: een rationele en gedeelde manier van werken. Voor een BIM traject is het essentieel om met verschillende disciplines een team te vormen. Er is daardoor veel kennis en ervaring beschikbaar voor het project. Gedurende het hele proces, van de ontwerpfase tot de uitvoering, kan deze informatie gedeeld worden middels BIM. Op die manier wordt informatie gebundeld, vindt er continuïteit in het proces plaats, creëer je een efficiënte werkwijze en blijft de communicatie transparant. Als team ga je een commitment aan voor een integrale samenwerking.

PER DISCIPLINE

Met het team wordt gewerkt aan één digitaal 3D model, waarin alle digitale informatie per discipline is én wordt gedeeld. Het geeft alle partijen betere inzichten in het ontwerp, kansen kunnen gepresenteerd worden en problemen in kaart gebracht. BIM is in een vroeg stadium van een project zeer wenselijk, zo niet een vereiste om een integrale samenwerking aan te gaan én kwaliteit te waarborgen. Door het opzetten van een BIM model proberen we faalkosten te reduceren en bij te dragen aan een efficiënter ontwerp- en bouwproces. Zo worden besluiten weloverwogen genomen op basis van de beschikbare informatie.

VOLLEDIGE UITWERKING

Wij vinden het belangrijk om de uitwerking van het bouwkundige model op ons nemen, van ontwerpmodel tot werkmodel. De meeste kennis van het project zit immers bij ons, omdat we vanaf de start betrokken zijn. Tevens is al deze informatie gebundeld in het bouwkundige model. Het model hoeft daardoor tussentijds niet overgedragen te worden naar een uitwerkbureau, die veelal vanaf nul begint. Hiermee gaat veel kennis (en energie) verloren. Naast de bouwkundige IFC modellen worden door ons de bouwkundige stukken, met onder andere 2D tekeningen en aanvullende documenten, per fase aangeleverd. Voor ons zit de meerwaarde van het 3D model in de 2D informatie die je, aanvullend op het IFC model, eruit kunt halen. Zo worden onze werkzaamheden, naast het ontwerpen ook de esthetische controle, efficiënter én leuker.

Van ontwerpmodel tot werkmodel met meerdere partijen

Het project Jonas is momenteel in uitvoering. En dat is natuurlijk het doel: uiteindelijk willen we echt bouwen! Alle gezamenlijke energie van de adviseurs en de opdrachtgever in het BIM-model heeft tot doel om gerealiseerd te worden. Het ontwerpmodel – voor Jonas tot en met de omgevingsvergunning uitgewerkt door Orange Architects – kan uiteindelijk uitgewerkt worden tot uitvoeringsmodel, dat de ouderwetse werktekeningen vervangt. Een goed BIM-model, waarin meerdere disciplines gesynchroniseerd zijn, is de basis voor de beoogde kwaliteit waar Orange Architects voor staat.

Het Holiday Home is een compacte vakantiewoning die in 2021 op Texel is gerealiseerd. Voor onze particuliere opdrachtgever hebben wij de volledige uitwerking van het project gedaan, van schetsontwerp tot en met uitvoeringstekeningen, waarbij ook het volledige interieurontwerp is meegenomen. Elk detail is verwerkt in het BIM-model, waardoor het zowel technisch als voor representatieve doeleinden ingezet kan worden. Zo zijn er onder andere visualisaties en een volledige panoramatour gemaakt om de opdrachtgever volledig inzicht te geven in hun toekomstige vakantiewoning.

Variantstudies, onderzoek voor materialisatie evenals het interieur wordt in detail uitgewerkt in het 3D model